ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2025
Καλή χρονιά σε όλους σας και καλό μήνα. Να ζητήσω συγγνώμη για αυτή τη δίμηνη «απουσία» του άρθρου μας, καθώς προσωπικοί λόγοι με ανάγκασαν να απέχω. Επιστρέφουμε δριμύτεροι, θυμίζοντάς σας ότι την προηγούμενη χρονιά ασχοληθήκαμε με τους εννέα μήνες της κύησης, τον φυσιολογικό τοκετό και τα στάδιά του. Στο τελευταίο άρθρο του 2024 περιγράψαμε το στάδιο της υστεροτοκίας και την έξοδο του πλακούντα. Φέτος ξεκινούμε με το μεγάλο κεφάλαιο του Μητρικού Θηλασμού.
ΜΗΤΡΙΚΟΣ ΘΗΛΑΣΜΟΣ
Θα αναφέρω για άλλη μία φορά ότι όσο πιο γρήγορα βάλουμε το νεογέννητο στο στήθος, τόσο καλύτερα θα πάει ο θηλασμός. Είχαμε πει πως αμέσως μετά τον τοκετό και πριν κοπεί ο ομφάλιος λώρος, ο γιατρός μπορεί να σας δώσει το μωρό σας να το βάλετε στο στήθος. Με αυτό τον τρόπο πετυχαίνουμε δύο πράγματα: α) Φυσική μητροσύσπαση, γιατί με τις θηλαστικές κινήσεις που θα κάνει το μωράκι και τον ερεθισμό των μαστών δημιουργούνται μικροσυσπάσεις στη μήτρα και επανέρχεται στη θέση της γρηγορότερα και
β) παίρνει ο εγκέφαλος της μητέρας νωρίς το μήνυμα της έναρξης του θηλασμού.
Ο μητρικός θηλασμός είναι ένα απόλυτα φυσιολογικό στάδιο και οι μαστοί είναι φτιαγμένοι ακριβώς για αυτόν τον σκοπό. Όσο πιο ήρεμες και συνειδητοποιημένες είστε, τόσο πιο εύκολα θα είναι τα πράγματα και για τους δυο σας. Ο θηλασμός είναι αυτό που συνδέει το πρώην έμβρυο που κατοικούσε μέσα στη μήτρα, με το μωράκι που ήρθε σε έναν άγνωστο κόσμο γεμάτο θορύβους… Με τον θηλασμό το μωρό ακούει και πάλι τους χτύπους της καρδιάς της μητέρας του, βρίσκει τη μυρωδιά της, χαλαρώνει στην αγκαλιά της, ακούει τη φωνή της, γεύεται αυτό το πραγματικό χρυσάφι που λέγεται μητρικό γάλα. Κάθε φορά που θηλάζουμε το μωρό μας, του προσφέρουμε και ένα διαφορετικό γεύμα, με όλες τις βιταμίνες και τα θρεπτικά στοιχεία που του χρειάζονται για την ομαλή του ανάπτυξη, ψυχική και σωματική. Ανάλογα με τη διατροφή μας, η σύσταση του γάλατος αλλάζει, κάτι που δεν συμβαίνει φυσικά με το έτοιμο γάλα, που όσο καλό και να είναι, έχει κάθε φορά την ίδια σύσταση και είναι πολύ πιο δύσπεπτο από το μητρικό γάλα. Τις πρώτες δύο ημέρες μετά τον τοκετό, οι μαστοί δεν βγάζουν γάλα. Βγάζουν ένα παχύρρευστο κιτρινωπό υγρό, που ονομάζεται «πρωτόγαλα» και είναι πολύ λίγο σε ποσότητα. Το πρωτόγαλα είναι μοναδικό στη φύση. Είναι έτοιμα αντισώματα που δίνουμε στο μωρό για να θωρακιστεί ενάντια σε ασθένειες, τώρα που βρίσκεται πια έξω από την ασφάλεια της μήτρας.
Είναι πάρα πολύ σημαντικό να πάρει αυτή την τροφή. Η μόνη μας προσοχή θα πρέπει να είναι να μην αφήνουμε το μωράκι πολύ ώρα στους μαστούς. Επειδή η ποσότητα είναι λίγη όπως είπαμε και οι μαστοί δεν είναι ακόμη γεμάτοι με γάλα, είναι πολύ εύκολο να τραυματιστούν και να έχουμε μετά μεγάλο πρόβλημα με το θηλασμό. Τις πρώτες δύο ημέρες λοιπόν, μέχρι να έρθει το γάλα, δεν κρατούμε ωράριο. Όποτε κλαίει το μωρό και καταλαβαίνουμε πως θέλει να θηλάσει, το βάζουμε στο στήθος μόνο για πέντε λεπτά από τη μία μεριά και πέντε λεπτά από την άλλη. Μην αφήνετε το μωρό να τραβάει αέρα από έναν άδειο μαστό, προκαλώντας ταυτόχρονα και τραυματισμό της θηλής. Μην νομίζετε πως το νεογέννητο έχει ανάγκη από την πρώτη στιγμή να φάει μέχρι σκασμού. Το μικροσκοπικό στομαχάκι του είναι γεμάτο από το αμνιακό υγρό που το έτρεφε τόσους μήνες. Αυτό φαίνεται και στις κενώσεις του μωρού, που έχουν ένα πρασινόμαυρο χρώμα. Μην σας τρομάζει αυτό, το ονομάζουμε «μηκώνιο» και είναι απόλυτα φυσιολογικό. Τα κακά του μωρού θα αλλάξουν σιγά σιγά χρώμα και θα γίνουν κιτρινοπράσινα, κίτρινα και ελαφρώς καφέ στο τέλος αφού περάσουν τα δύο πρώτα 24ωρα και ξεκινήσει να τρέφεται με μητρικό γάλα. Την τρίτη μέρα λοιπόν θα αισθανθείτε πιο βαρείς τους μαστούς, γεμάτους και ελαφρώς ζεστούς. Η παραγωγή του γάλατος αρχίζει. Είναι ένας νόμος προσφοράς και ζήτησης. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως η νέα μητέρα πρέπει κάθε λίγο και λιγάκι να προσφέρει τον μαστό στο μωρό. Είναι λάθος, δεν έχουμε τα αποτελέσματα που θέλουμε και αυτό θα κουράσει και τη μητέρα και το μωρό. Καλό θα είναι από εδώ και πέρα να κρατούμε ένα υποτυπώδες ωράριο. Τα περισσότερα μωρά τρώνε κάθε 3 ώρες. Εν πάσει περιπτώσει, μην ταίζετε το μωρό σας αν δεν έχουν περάσει τουλάχιστον 2,5 ώρες από τον προηγούμενο θηλασμό. Δεν έχουν προλάβει οι μαστοί να συγκεντρώσουν αρκετό γάλα. Δεν θα χορτάσει το παιδί, θα τραβάει αέρα, θα κλαίει και εσείς θα απελπίζεστε… Φροντίστε να περάσουν 2,5 με 3 ώρες και μετά θηλάστε το. Όσο πιο καλά θηλάσει τόσο πιο ήρεμο θα είναι και οι πρώτες 20 ημέρες που είναι και οι πιο σημαντικές θα περάσουν εδραιώνοντας έναν επιτυχή θηλασμό. Όσο θα μεγαλώνει θα αρχίσει να κάνει και μεγαλύτερα διαστήματα ανάμεσα στα γεύματα, ειδικά μεσημέρι και βράδυ. Το κάθε παιδάκι έχει τον δικό του ρυθμό βέβαια και δεν μπορούμε να συγκρίνουμε τα βρέφη μεταξύ τους… Δεν θα χρησιμοποιείτε κρέμες και σαμπουάν ή σαπούνια με έντονο άρωμα. Κάθε φορά που θα τελειώνει ο θηλασμός, θα καθαρίζετε τις θηλές με χλιαρό νεράκι, θα τις στεγνώνετε καλά και θα βάζετε τους προστατευτικούς απορροφητικούς δίσκους μέσα από το στηθόδεσμο, ώστε να είστε έτοιμες για το επόμενο γεύμα. Αυτή την προετοιμασία μην την αφήνετε όταν το μωρό κλαίει δυνατά και πεινάει. Είναι καλύτερα να είστε έτοιμη, γι’ αυτό κάντε το όπως είπαμε στο τέλος κάθε γεύματος. Από τη στιγμή που θα κατέβει το γάλα, θα αφήνετε το μωρό 10-15 λεπτά στο κάθε στήθος. Όχι παραπάνω, δεν έχει νόημα. Να είστε σίγουρες όμως ότι το παιδί θηλάζει και δεν κοιμάται επάνω στο στήθος. Γι’ αυτό τρίψτε του λίγο το αυτάκι, ή απομακρύνετέ το από τον μαστό για να ξυπνήσει καλά και να θηλάσει σωστά. Θυμηθείτε πως από το στήθος το οποίο τελειώνουμε, από εκεί αρχίζουμε το επόμενο γεύμα του μωρού. Ο μητρικός θηλασμός είναι μεγάλο κεφάλαιο και δεν θα το εξαντλήσουμε σήμερα. Θα αφιερώσουμε όσο καιρό χρειαστεί. Τον επόμενο μήνα θα μιλήσουμε για τη σωστή τοποθέτηση του μωρού, τις στάσεις του θηλασμού, τα οφέλη του, αλλά και το περιβάλλον που θα πρέπει να δημιουργηθεί για να τον επιτύχουμε…
Καλές Απόκριες με υγεία…
Aποστολοπούλου Άννα-Μαρίνα
Μαία Κέντρου Υγείας Αλιάρτου
